Antik Yunanların Hayatımıza Kattığı 10 Yeri Doldurulamaz İnovasyon ve İcat

En son 2020’deki datalara nazaran, demokrasi bugün dünya nüfusunun yüzde 50’sini aşan devletlerin yönetme biçimi olarak kullanılmaya devam ediyor. Demokrasi birinci defa MÖ 507-508 yıllarında Atina’da kuruldu.

Yunan demokrasisinin iki özelliği vardı: Kura ile seçim. Yönetici işleri ve yargı ofisinde çalışması için rastgele vatandaşlar seçiliyordu. Başkası ise parlamentoydu. Tüm Atina vatandaşları oy kullanabiliyordu. Atinalı bir soylu olan Kleistenes, çok değerli politik ıslahatlar gerçekleştirdi; bu yüzden ‘Atina demokrasisinin babası’ olarak anılıyor.

Antik Yunanistan, MÖ 6. yüzyılda Batı ideoloji düşünme halini hayli etkiledi. Batı ideolojisi MÖ 6. yüzyılda Antik Yunanistan’da başladı ve Sokrates öncesi düşünürler çoğunlukla Yunan dünyasının batı yahut doğu çevresindendi (Thales ve Pisagor).

MÖ 4. ve 5. yüzyıllar ortasında Sokrates, Plato ve Aristoteles’in öğrenci-öğretmen bağı etik, mantık, epistemoloji ve eleştirel muhakemeyi derinleştirdi.

Geometri, Antik Yunan’dan evvel Mısır ve Babil üzere kadim medeniyetler tarafından kullanılıyordu. Gündelik hayatta bile değerli yere sahip olan geometrinin çağdaş versiyonu birinci olarak Antik Yunanistan’da ortaya çıktı!

Pisagor, Öklid ve Arşimet üzere filozof-matematikçiler geometriyi kuramsal hale getiren çalışmalar gerçekleştirdi ve elde ettikleri sonuçlar bugün hala bilimin kapılarını aralamaya devam ediyor.

Haritanın başlangıç noktasını tespit edebilmek epey güç. Ancak günümüzdeki haritacılık Antik Yunanistan’da gelişti. MÖ 700 – 500 yılları ortasında Babil’de yapıldığı düşünülen “dünya haritasında” sadece birkaç bölge yer alıyordu. Fakat Antik Yunan filozofu Anaximander, milattan evvel 610-546 yılları ortasında gerçek manada bir dünya haritası oluşturan birinci insandı. Bu filozof tıpkı vakitte tarihin ‘ilk haritacısı’ olarak da kabul ediliyor. Ayrıyeten Yunan matematikçi Eratosthenes, Dünya’nın global bir hale sahip olduğunu kabul eden birinci kişiydi.

Günümüz otomobillerinin hepsinde bulunan bu alet de Antik Yunanistan’da icat edildi! Antik Yunanistan’da yaşayan beşerler, şehirler yahut bölgeler ortasındaki aralıkları ölçmek için bu aletten yararlanıyordu. Bu alet kent planlamacılığından savaş stratejisi oluşturmaya kadar pek çok bahiste işe yaradı.

Arşimet ya da İskenderiyeli Heron tarafından icat edildiği düşünülen tekerlekli sayacı bir ulaşım aracına takıyorlardı. Cihazın içindeki tekerleklerle ilişkili dişli sistemi, tekerlekler belli bir sayıda döndükçe yer değiştiriyordu. Bir tekerlek dönüşünün ne kadar araya denk geldiği hesaplanarak mesafe ölçümü yapılıyordu.

Suyun hayatımızdaki kıymeti hakkında çok da kelama gerek yok! Bunun farkında olan Antik Yunanlar, su değirmenlerinin birinci örneklerini ortaya koyan insanların ta kendisiydi. Bu sayede insan işgücüne gereksinim azaldı ve üretkenlik arttı.

Antik Yunanistan’da sayısız yetenekli ve zeki filozof, matematikçi ve mühendis yaşıyordu. Ta 25 yüzyıl önce devasa beton blokları hareket ettirmek isteyen Antik Yunanlılar buna da kolay bir tahlil geliştirdi. Bunun sonucunda günümüzdeki vinçlere ilham olan birinci modelleri geliştirdiler.

İnsanlığın gerçek manada yaşamasını sağlayan tıp biliminin de birinci temelleri Antik Yunanistan topraklarında atıldı. Hatta “Modern Tıbbın Babası” olarak anılan Hipokrat, hastalıkların rabler tarafından verilen cezalar nedeniyle ortaya çıktığı batıl inancını reddeden birinci insandı.

Hipokrat öğretileri ve bulgularıyla klinik tedavi ve müşahedesi gösterdi. ‘Hipokrat yemini’ yıllar içerisinde birçok değişime uğrasa da, kendisi Batı tıbbının en değerli ismi olarak biliniyor.

MÖ 3. yüzyılda Antik Yunan topraklarında yaşayan ve ‘Basın biliminin babası’ olarak anılan Ktesibios, zamanı olabildiğince gerçek biçimde ölçen ve üstüne alarm da çalabilen saati icat eden ismin ta kendisiydi!

İcat ettiği su saatinin alarm çalmasını nasıl mı sağladı? Saat sisteminin içine yerleştirdiği çakıl taşları sayesinde!

Tiyatro, MÖ 700 civarında Antik Yunan medeniyetinin en kıymetli yerleşimi olan Atina’da ortaya çıktı. Bunun akabinde medeniyetin her bir köşesine yayıldı ve günlük hayatın en kıymetli modülü haline geldi. 

Antik Yunanistan’ın bu devrinde ortaya çıkan eserler o kadar etkileyici ve kıymetliydi ki; bugün hala tiyatro sanatını şekillendirmeye devam ediyor.